Beykoz
?l?e
ülke	Türkiye
B?lge	Marmara
?l	?stanbul
?dare
? Belediye Ba?kan?	?zlem Vural Gürzel (vekaleten) (CHP)
? Kaymakam	Esengül Korkmaz ?i?ekli
Yüz?l?ümü
? Toplam	313,00 km2
Nüfus  (2020)
? Toplam	246.110
Zaman dilimi	UTC+03.00 (TRS)
Posta kodu	348xx
Alan kodu	216
Resm? site beykoz.bel.tr beykoz.gov.tr

百度 微微侧头的表情，也是酷到不行。

Beykoz, ?stanbul ilinin bir il?esidir. ?atalca-Kocaeli b?lümünün Kocaeli Yar?madas? bat?s?nda yer almakta olup; bat?dan ?stanbul Bo?az?, do?udan ?ile il?esi, kuzeyden Karadeniz ve güneyden de ?ekmek?y, üsküdar ve ümraniye il?eleri ile ?evrelenmi?tir. Cumhuriyetin ilk y?llar?ndan itibaren yap?lan sanayi a??rl?kl? ?al??malar?n etkisiyle fabrikalar?n ?o?almas? sonucu genelde i??i kesimin tercih etti?i yerle?im yeri olan Beykoz, son y?llarda üst gelir seviyesi kesimden de talep g?rmektedir.

Beykoz, Kanl?ca

Deniz seviyesinden ba?layarak 240 metreye kadar yükselen Beykoz'un engebeli arazisini Riva, Kü?üksu ve G?ksu dereleri par?alam??t?r. ?l?e ve yak?n ?evresinde Akdeniz iklimi ile Türkiye'de Karadeniz iklimi nin kar???m? olan “Ge?i? Tipi ?klim” etkilidir. Yazlar, Akdeniz kadar s?cak olmamakla birlikte Karadeniz kadar ya???l? de?ildir. Beykoz ve ?evresi ba?ta kestane, me?e, gürgen, ?hlamur, kay?n, k?z?la?a? ve f?nd?k a?a?lar?ndan olu?an do?al orman ?rtüsüyle kapl?d?r.

Etimoloji

Rivayete g?re Fars?ada k?y anlam?na gelen kos s?zcü?ünün Türk?e bey s?zcü?üne eklenmesi sonucunda ortaya ??kan Beykos (Beyk?yü) s?zcü?ü kentin ad? olarak kalm??t?r. Beykos zamanla Beykoz'a d?nü?mü?tür. Bilinen bir ba?ka rivayet ise, Beykoz isminin, kentin Osmanl? idaresi alt?na girdi?i d?nemden sonra kentte in?a ettirilen On ?e?meler adl? bir ?e?menin yan?nda bulunan büyük bir ceviz a?ac?na binaen ortaya ??kt???n? iddia etmektedir. Bu rivayete g?re s?z konusu d?nemde "koz" s?zcü?ü "ceviz" s?zcü?ünü nitelemek üzere kullan?lmaktad?r. Bu y?rede ceviz a?a?lar?n?n ?ok fazla say?da bulunmas? nedeniyle de bu y?reye Binkos ad?n?n verildi?i ve bu ismin zamanla Beykoz ismine d?nü?tü?ü ?ne sürülmektedir.

Tarih?e

Beykoz (1880-1893)

Riva deresi

Beykoz'un tarihine ili?kin olarak bilinen en eski tarih M? 700'lerdir. Bu d?nemde deniz yoluyla gelip Beykoz'u kendilerine yurt edinen Traklar, Beykoz'da yerle?ti?i bilinen ilk halk olarak kar??m?za ??kar. Her ne kadar sanat tarih?ileri ve arkeologlar ?ok daha ?nceki d?nemlerde Karadeniz'den Bo?az'a do?ru seyreden tepelerde Apollon tap?na?? benzeri yap?lar?n oldu?unu ?ne sürmekte ve dolay?s?yla da Beykoz'un bir kent olarak tarihini ?ok daha ?nceki tarihlere g?türmek gerekti?ini iddia etseler de, ?rgütlü bir toplumsal hayat?n Beykoz'da s?z konusu tarihle birlikte ba?lad???n? s?yleyebiliriz.

Traklar D?nemi

Traklar Beykoz'a geldiklerinde, krallar? Amikos’un ismine dayanarak, buraya “Amikos” ad?n? vermi?lerdir. Amikos, Beykoz'un bilinen en eski ad?d?r. Bo?az'? ge?erek Beykoz'a gelen Traklar burada Bebrik Devleti'ni kurmu?lard?r. Bir rivayete g?re Bebrikler isimlerini Akdeniz k?y?s?nda, Pirenelerin kuzeyinde ve güneyinde bulunan eski bir ?ber kavminden alm??lard?r. Bebrikler M.?. 337 y?l?nda Bitinyal?lar?n sald?r?s?na u?ram?? ve Bebrik Devleti uzun süren kanl? mücadele ve sava?lar?n ard?ndan y?k?lm??t?r.

Bitinya d?nemi, Beykoz'un yava? yava? geli?meye ba?lad??? bir d?nemdir. Beykoz (Amikos), y?netim mekanizmas?n?n babadan o?ula ge?en bir krall?k sistemine ba?l? oldu?u Bitinyal?lar devrinde tam dokuz kral g?rmü?tür. M.?. 74 y?l?nda Bitinya kral? IV. Nicomedes ?lüm üzereyken tüm krall???n? Roma imparatorlu?una devretmi?tir. Bunun üzerine Roma ?mparatorlu?u Bitinya'y? bir eyalet olarak ilan etmi?tir. Ancak Pontus kral? III. Mithridates Bithinya'y? zaptetmi? ve M.?. 74 y?l?n?n ortas?nda Roma ?mparatorlu?u b?lgeyi yeniden ele ge?irmek üzere, askeri bir birlik haz?rlam?? ve b?lgeye yollam??t?r. On y?ll?k bir mücadele neticesinde M.?. 65 y?l?nda Bithinya Roma ?mparatorlu?u taraf?ndan ele ge?irilmi?, Pontus topraklar? da Bithinya topraklar?na dahil edilmi?tir. III. Mithridates'in M.?. 63 y?l?nda yakalanmas? ile birlikte tarihte ü?üncü Mithridates Sava?? olarak bilinen sava? son bulmu?tur.

Bizans D?nemi

M.S. 395 y?l?nda Roma ?mparatoru Büyük Teodosyus, imparatorlu?u Do?u Roma ?mparatorlu?u ve Bat? Roma ?mparatorlu?u olarak ikiye b?lene dek Roma ?mparatorlu?u s?n?rlar? i?erisinde yer alan Beykoz, bu tarihten itibaren Bizans ?mparatorlu?unun egemenli?i alt?na girer.

Pers ?mparatorlu?u 609 y?l?nda Beykoz'u s?n?rlar?na dahil eder. Persler altm?? y?l bu topraklarda kald?ktan sonra, 669 y?l?nda Müslüman Araplar bu topraklar? Perslerden al?rlar. K?sa bir süre sonra ?ekilen Araplar?n ard?ndan b?lgenin hakimiyeti yeniden Bizansl?lar?n eline ge?er. Bizansl?lar?n b?lgedeki bu üstünlükleri yedi yüz y?ldan daha fazla, Osmanl? Sultan? Y?ld?r?m Bayezid'?n b?lgeyi ele ge?irdi?i tarih olan 1402 y?l?na kadar devam eder. ?stanbul'un 2. Mehmet taraf?ndan fethinden 51 y?l ?nce, Beykoz (Amikos) Y?ld?r?m Bayezid taraf?ndan Osmanl? ?mparatorlu?u'nun s?n?rlar? i?erisine dahil edilir. Osmanl? ?mparatorlu?u s?n?rlar?na dahil edilen kentin ad? bundan b?yle Amikos de?il, Beykoz'dur.

Fatih Sultan Mehmet K?prüsü

Osmanl? D?nemi

Beykoz Kalesi

Cumhuriyet D?nemi

Beykoz 28 May?s 1928 tarih ve 900 say? ile resmi gazetede yay?mlanarak 1 Haziran 1928 tarihinde 1282 say?l? kanun ile il?e oldu.

Kü?üksu Kasr?

• Kaymakdonduran ?e?mesi (Kanije Beylerbeyi Ahmet Pa?a taraf?ndan yapt?r?lm??t?r.)
• ?shak A?a ?e?mesi
• Hidiv Kasr? (M?s?r H?divi Abbas Hilmi Pa?a yapt?rm??t?r)
• ?skenderpa?a Camii (Mimar Sinan taraf?ndan yap?lm??t?r.)
• Anadolu Hisar? (Y?ld?r?m Bayezid yapt?rm??t?r)
• Kü?üksu Kasr? (Sultan I. Mahmut'a hediye olarak yapt?r?lm??t?r)
• Anadolu Feneri

Nüfus

2020 Tü?K verilerine g?re il?ede 246.110 ki?i ya?amaktad?r.

Y?l	Toplam	?ehir	K?r
1935	21.308	15.103	6.205
1940	41.492	31.236	10.256
1945	32.813	25.611	7.202
1950	37.152	29.658	7.494
1955	48.832	36.859	11.973
1960	58.317	45.679	12.638
1965	67.758	51.689	16.069
1970	76.385	61.206	15.179
1975	92.767	76.804	15.963
1980	114.812	94.101	20.711
1985	136.063	118.697	17.366
1990	163.786	142.075	21.711
2000	210.832	172.291	38.541
2007	241.833	200.572	41.261
2008	243.454	219.960	23.494
2009	244.137	220.008	24.129
2010	246.136	221.542	24.594
2011	247.284	222.075	25.209
2012	246.352	220.364	25.988
2013	248.056	248.056	veri yok
2014	248.071	248.071	veri yok
2015	249.727	249.727	veri yok
2016	250.410	250.410	Veri yok
2017	251.087	251.087	veri yok
2018	246.700	246.700	veri yok
2019	248.260	248.260	veri yok
2020	246.110	246.110	veri yok
2021	248.595	248.595	veri yok
2022	248.260	248.260	veri yok
2023	245.647	245.647	veri yok

Not: Büyük?ehir yasas? nedeniyle k?yler mahalle statüsüne ge?ti?inden 2013'ten itibaren k?r nüfusu tabloda yer almam??t?r.

?dari yap?

?l?e, 45 mahalleden olu?maktad?r. Büyük?ehir yasas? ile k?yden mahalleye d?nü?türülen yerle?imlerin nüfuslar? dü?üktür. Elmal? Mahallesi orman i?ine sonradan yerle?ilerek olu?mu? k?y niteli?inde olup, Karadeniz k?yleri ?zelli?ini ta??r.

Ula??m

Ana madde: Beykoz'dan ge?en ula??m hatlar?

Sosyal etkinlikler

Kiraz Festivali

Beykoz ?l?esinde yer alan Anadoluhisar? semtinin iskelesi ve ?evresi, sol tarafta ileride g?rünen Fatih Sultan Mehmet K?prüsü (?ubat 2013)

Beykoz ?l?esinde yer alan Kanl?ca semtinin iskelesi ve ?evresi, sa? tarafta ileride g?rünen Fatih Sultan Mehmet K?prüsü (?ubat 2013)

Beykoz Belediyesi, Beykoz ?l?e Mill? E?itim Müdürlü?ü ile il?ede bulunan ?e?itli vak?f ve derneklerin i?birli?i sayesinde halk oyunlar?, tiyatro etkinlikleri ve ?e?itli yar??malar yap?lmaktad?r. Ayr?ca ?SMEK'in a?t??? kurslara da büyük ra?bet vard?r. ?l?ede bir de Halk E?itim Merkezi bulunmaktad?r Kütüphanelerin ve ?ok ama?l? salonlar?n yetersizli?i, kültürel faaliyetlerin istenilen düzeye ula?mas?n? engellemektedir. ?l?ede 3 sinema, 3 kütüphane, 11 spor kulübü, 1 spor salonu, 3 futbol sahas?, 4'ü ?ah?slara ait 26 hal? saha mevcuttur. Beykoz ?ay?r?'nda yap?lmaya ba?layan geleneksel Beykoz ?enlikleri kültürel etkinliklerin sergilendi?i ?nemli bir faaliyettir. Beykoz ?ay?r?'ndaki askeri k??lan?n ve (halk taraf?ndan Saray Hastanesi) olarak bilinen Beykoz Kasr?'n?n yak?n tarihte turizme a??lacak olmas? turizmi geli?tirmi?tir.

Turizm

Beykoz merkezindeki Abraham Pa?a Korusu ?e?itli turistik tesislerle yeniden düzenlenmi?tir. Kanl?ca'da bulunan Mihrabad Korusu Bo?az manzaral? g?rünümüyle en g?zde mesire alanlar? aras?nda yer almaktad?r.

Beykoz tarihi yal?lar? ile de ünlüdür. Anadolu Hisar?'ndan Beykoz Yal?k?y'e kadar bir?ok ?zel mülk konumunda olan tarihi yal?lar, Bo?az g?rünümüne güzellik katmaktad?r. Bu yal?lar?n en ?nemlisi Anadolu Hisar?'ndaki Hekim Pa?a Yal?s?'d?r.

%60'? orman alan? olan Beykoz, ?stanbul halk?n?n hafta sonu dinlenme ihtiyac?n?n büyük bir b?lümünü kar??lamaktad?r. Anadolu Kava??, Anadolu Feneri, Poyraz K?y, Riva (?aya?az?), Cumhuriyet, Alibahad?r, De?irmen Dere, Bozhane, G?llü, Akbaba, Polonezk?y en ?ok ilgi ?eken mesire alanlar?d?r. Turizm alt yap?s? ve tesisleri yetersizdir. Polonezk?y'de bulunan otel ve pansiyonlar d???nda turizm ama?l? tesis ?ok azd?r.

Bo?az eskiden beri bal?k??l??? ile me?hur olmas?na ra?men Beykoz bu a??dan da istenilen ?l?üde tan?t?lamam??t?r. Anadolukava??'ndaki bal?k lokantalar? deniz ve kara yoluyla gelen yerli ve yabanc? turistlerin ra?bet ettikleri yerlerdendir. Akbaba k?yünde bulunan Akbaba Sultan Türbesi ve Mescidi, Anadolu Kava?? Yu?a Tepesi'ndeki Yu?a Türbesi, Kanl?ca'daki ?skender Pa?a Türbesi ve Camii, Dereseki k?yündeki K?rklar Baba Türbesi, Orta ?e?me'deki Uzun Evliya Türbesi ?ok say?da ziyaret?i ?eken yerledir. ?l?e s?n?rlar? i?inde bulunan ve Türkiye'de Kültür ve Tabiat? Koruma Vakf?n?n belirledi?i an?tsal ve korunmaya de?er a?a?lar vard?r ki bunlardan baz?lar?; Kaymak Donduran da 200 ya??ndaki kestane a?ac?, Beykoz ?ay?r?'ndaki 200 ya??ndaki ??nar A?a?lar? ?rnek verilebilir.

Tarihi yap?lar

Hidiv Kasr?

Ana madde: Hidiv Kasr?

1907 y?l?nda M?s?r'?n son hidivi Abbas Hilmi Pa?a taraf?ndan ?talyan mimar Delfo Seminati'ye yapt?r?lm??t?r. D?nemin mimari modas?na uygun olarak art nouveau tarz?ndad?r.

?skenderpa?a Camii ve Türbesi

Ana madde: ?skenderpa?a Camii (Beykoz)

I. Süleyman ve II. Selim d?nemlerinin devletin ileri gelenlerinden, “Ma?usa Fatihi” olarak tan?nan Gazi ?skender Pa?a (?. 1570) taraf?ndan yapt?r?lm??t?r.

Karakulak ?e?mesi

Ana madde: Karakulak ?e?mesi 1836

Beykoz Merkez buca??na ba?l? Dereseki K?yündedir.

Yoros Kalesi

Ana madde: Yoros Kalesi

Anadolukava?? s?rtlar?ndaki Do?u Roma d?neminden kalma kaledir.

Recep ?ahin K?ktürk Spor Salonu

1986 y?l?nda spora a??lan salon 1750 seyirci kapasiteli olup 60 ara?l?k otopark? mevcuttur. Beykoz Belediyesi taraf?ndan i?letilen salonu Türkiye Basketbol Ligi'nde Beykoz SK kullanmaktad?r.

Di?er yap?lar

• Beykoz Kasr? 1845-1854 Abdülmecid
• Kü?üksu Kasr? 1752 I. Mahmut
• Anadoluhisar? Kalesi 1396 Y?ld?r?m Bayezit (Güzelcehisar Kalesi)
• Mihri?ah Sultan ?e?mesi 1806 III. Selim
• Midillili Ali Reis Camii 1593 Midillili Ali Reis taraf?ndan yapt?r?lm??t?r.
• On ?e?meler(?shak A?a ?e?mesi) 1550-1747 I. Mahmud
• Pa?a ?e?mesi 1870 Abdülaziz
• Anadolu Feneri ve Camii 1567 (I. Mahmud d?neminde yapt?r?lm??t?r)

Karde? ?ehirler

• Prizren, Kosova
• ?skele, KKTC
• Zakopane, Polonya
• Moha?, Macaristan
• Mülheim an der Ruhr, Almanya
• Srebrenitsa, Bosna-Hersek
• Berde, Azerbaycan
• Beyt Hanun, Filistin

Siyaset

Yerel se?imler

Se?im	Belediye Ba?kan?	Parti		Oy Oran?
1984	Ali Zengin		Anavatan Partisi	%47,81
1989	?evket Ar?kan		Sosyaldemokrat Halk?? Parti	%30,64
1994	Yücel ?elikbilek		Refah Partisi	%41,76
1999	Alaattin K?seler		Demokratik Sol Parti	%27,51
2004	Muharrem Ergül		Adalet ve Kalk?nma Partisi	%42,91
2009	Yücel ?elikbilek			%36,71
2014				%44,51
2019	Murat Ayd?n			%49,16
2024	Alaattin K?seler		Cumhuriyet Halk Partisi	%45,87
2025	?zlem Vural Gürzel			—
Kaynak:

• 2025 y?l?nda ?stanbul Büyük?ehir Belediyesi'ne y?nelik yap?lan operasyonlar?n 5. Dalgas?nda se?ilmi? belediye ba?kan? Alaattin K?seler'in tutuklanmas?n?n ard?ndan 10 Mart tarihinde yap?lan Belediye Meclis se?imlerinde CHP'nin aday? ?zlem Vural Gürzel belediye ba?kan vekili se?ilmi?tir.

Ayr?ca bak?n?z

• Beykoz Surp Nigo?ayos Kilisesi

D?? ba?lant?lar

• T.C. ?stanbul Valili?i (Harika ?stanbul) / Beykoz ?l?esi Tan?t?m?
• Wikimedia Commons'ta Beykoz ile ilgili ?oklu ortam belgeleri bulunur